امروزه با گسترش ارتباطات، رسانه‌ها نقش مهمی در اطلاع‌رسانی و جهت‌دهی به افکار عمومی جامعه پیدا کرده‌اند. سایت‌ها و وبلاگ‌های خبری نیز به عنوان یک رسانه تاثیرگذار می‌توانند در انتقال اطلاعات و اخبار به جامعه جوان ایران موثر واقع شوند. خبرنویسی ، سبکی از تولیدمحتوای متنی می‌باشد که در آن سعی می‌شود به مخاطبان اطلاعاتی در یک زمینه خاص داده شود.
برای موفقیت یک رسانه، بایستی محتوا و پیام آن به صورت حرفه‌ای به مخاطبان انتقال یابد. وبلاگ‌ها و مجلات خبری آنلاین برای جذب حداکثری مخاطب باید اصول حرفه‌ای را رعایت کنند. انتقال نامناسب محتوا به مخاطبان باعث ایجاد تجربه کاربری نامناسب در آن‌ها و عدم مراجعه مجدد به یک رسانه می‌شود. این درحالی است که هر رسانه‌ای اعتبار خود را مدیون خیل‌عظیم مخاطبانش است.
خبر و ارزش‌های خبری
خبر را می‌توان بیان بی‌طرفانه، دقیق و در عین حال صحیح و عینی از یک رویداد دانست. یک خبر باید دارای حداقل یک یا چند ارزش خبری باشد. ارزش‌های خبری در دل یک رویداد قرار دارند که یک خبرنگار با شَم و درک خود آن‌ها را کشف می‌کند. ارزش‌های خبری پایه یک خبر را تشکیل می‌دهند و در ایجاد جذابّیت خبری نقش مهمی را برعهده دارند. ارزش‌های خبری عبارتند از:
۱- شهرت
اشخاص، اشیا و نهادهایی که از شهرت بیشتری برخوردار هستند ارزش خبری بالاتری دارند.
مثال: محمدجواد آذری جهرمی، وزیر فناوری اطلاعات و ارتباطات فردا به مشهد مقدس سفر می کند.
۲- دربرگیری
یک رویداد هرچه بر افراد و گروه‌های بیشتری در جامعه اثر بگذارد دارای ارزش خبری بیشتری است. این اثر می‌تواند مثبت یا منفی، مستقیم یا غیرمستقیم باشد.
مثال: یارانه‌های نقدی از اول اسفندماه دو برابر خواهند شد.(تاثیر بر اکثریت جامعه ایرانی)
۳- برخورد، تضاد یا درگیری
رویدادهایی که شامل برخوردهایی هستند که به اشکال مختلفی جلوه‌گر می‌شوند. این برخوردها ممکن است بین افراد، گروه‌ها یا ملیّت‌های مختلفی بوقوع بپیوندند. اخبار مربوط به برخوردهای انسانی، فجایع طبیعی، سرقت‌ها و.. از این دسته می‌باشند.
مثال: دو نفر در حادثه سقوط بهمن در دماوند ناپدید شدند.
۴- استثناها و شگفتی‌ها
این نوع خبرها از نظر کم سابقه بودن، غیرعادی بودن، عجیب و استثنایی بودن دارای ارزش خبری هستند.
مثال: جهاد دانشگاهی مشهد توانست داروی افزایش قد در بزرگسالان را کشف کند.
۵- بزرگی، فراوانی و تعداد
این نوع از ارزش‌های خبری، شامل اعداد و ارقام می‌شوند و هرچه حجم و آماربالاتر باشد ارزش خبری بیشتری دارد.
مثال: شمار تلفات زلزله شب گذشته در تهران به یک میلیون نفر رسید.
۶- مجاورت
برای مخاطبان اطلاع از خبرهای مربوط به محله، شهر، کشور یا حتی همسایه‌های مجاور در اولویت قرار دارد. مجاورت ممکن است به صورت جغرافیایی، معنوی، فرهنگی یا هنری باشد.
مثال: بیماری کرونا در شمال شهر تهران بیشترین تلفات را داشته است.
۷- زمان و تازگی
هر چه زمان وقوع رویداد تا انعکاس خبر کمتر باشد ارزش خبری بیشتری را به خود می‌گیرد. در دنیای امروزی رسانه‌هایی موفق‌تر هستند که حاوی اخبار تازه‌تر و به هنگامی باشند.
مثال: ساعتی پیش ریاست دانشگاه امتیازات جدیدی را به اعضای انجمن‌های علمی اختصاص داد.
عناصر خبری در خبرنویسی
همان‌گونه که در تهیه یک خبر، ارزش‌های خبری مهم هستند عناصر خبری نیز می‌توانند در روایت‌گری بهتر یک خبر تاثیرداشته باشند. هرگونه خبری، هرچند هم کوتاه باید یک یا چند عنصر از بین موارد زیر را در خود داشته باشد.
- چه کسی(که)؟ اشخاص و اشیایی که در یک رویداد مشارکت یا مداخله دارند یا به نحوی با آن ارتباط دارند.
- مثال: رئیس‌جمهور در جمع اعضای اتاق اصناف به سخنرانی پرداخت.
- کجا؟ مکان یک رویداد
- مثال: سمینار بررسی نقش کرونا بر اقتصاد ایران در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران برگزار شد.
- چه چیزی(چه)؟ آن چیزی که رویداد و ماهیت آن را تشکیل می‌دهد.
- مثال: تحولات هسته‌ای موضوع امروز جلسه غیرعلنی مجلس بود.
- چرا؟ علت وقوع رویداد
- مثال: علت سقوط هواپیمای اوکراینی اشتباه خلبان بود.
- چه وقت؟ زمان رویداد
- مثال: ثبت‌نام برای مراسم ازدواج دانشجویی از ۱ تا ۷ بهمن‌ماه ادامه دارد.
- چطور(چگونه)؟ نحوه وقوع رویداد
- مثال: دانشجویان معترض در حالی که شعار می‌دادند خواستار برکناری اساتید سازش‌کار با غرب شدند.
معمولا بین ارزش‌های خبری و عناصر خبری می‌تواند ارتباط مستقیمی وجود داشته باشد. مثلا:
- که؟……………………شهرت
- چه؟……………………دربرگیری، استثنا و شگفتی
- کجا؟……………………مجاورت
- کی؟……………………تازگی
انواع سبک‌های خبرنویسی
در خبرنویسی سبک‌های مختلفی وجود دارد. در نوشتن خبر با توجه به موضوع و ارزش خبری می‌توان از یک سبک خاص استفاده کرد. در ادامه به معرفی مطرح‌ترین سبک‌های خبری می‌پردازیم:
۱- سبک هرم وارونه
در بین سبک‌های خبرنویسی، سبک هرم وارونه رایج‌ترین سبک است. در این سبک ابتدا چکیده جالب‌ترین و مهم‌ترین قسمت رویداد در ابتدا آورده می‌شود و هرچه به سمت انتهای خبر می‌رویم از اهمیت خبر کاسته می‌شود. از سبک هرم وارونه در سمینارها، سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های خبری استفاده می‌شود.
۲- سبک تاریخی
در سبک تاریخی، رویداد به همان صورتی که اتفاق افتاده است تنظیم می‌شود و شیوه نگارش آن به ترتیب زمان وقوع ماجرا است. به دلیل کسل کننده بودن این سبک منحصر به گزارش‌های علمی، فرهنگی، سیاسی و تحقیقی می‌باشد.
۳- سبک پایان شگفت‌انگیز
در این سبک، اصل ماجرا در پایان خبر بازگو می‌شود به گونه‌ای که خواننده با خواندن آن شگفت‌زده می‌شود. این سبک برای خبرهای شگفت انگیز مناسب است. معمولا خبرهای جنایی و قضایی می‌توانند از این سبک به خوبی استفاده کنند.
۴- سبک بازگشت به عقب
این سبک در نقطه مقابل سبک تاریخی است. در این سبک متن خبر با آخرین قسمت واقعه آغاز و سپس سوابق آن واقعه برای روشن شدن خبر به اطلاع خواننده می‌رسد. معمولا این سبک را در خبرهای کوتاه مشاهده می‌کنیم.
۵- سبک تشریحی
در این سبک، رویداد قسمت به قسمت گزارش می‌شود و برای هر قسمت توضیحات لازم داده می‌شود. از این سبک برای خبرهایی که در آن اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد یا خبرهای بلند استفاده می‌شود.
اجزا خبر
یک خبر از سه جزء اصلی تیتر، لید ومتن خبر تشکیل می‌شود. در تیتر سعی می‌شود به شکل خلاصه موضوع خبر اعلام شود. یک تیتر باید شفاف و کوتاه(بین ۵ تا ۷ کلمه) باشد. معمولا هر تیتر با یک زیر تیتر همراه می‌شود. در زیرتیتر که با حروف کوچکتری نوشته می‌شود توضیحات بیشتری درباره خبر و تیتر اصلی داده می‌شود.
لید جذاب‌ترین بخش یک خبر است که شامل یک یا دو جمله کوتاه می‌شود. لید خبر وظیفه هدایت و کشاندن مخاطب به سمت متن اصلی خبر را برعهده دارد. متن خبر باید حاوی اطلاعات اصلی درباره خبر باشد. یک خبر باید مستند باشد و منبع خبر نیز عنوان گردد. اگر عکسی مرتبط با خبر نیز وجود دارد باید ضمیمه آن شود.
باید توجه داشت که خبرنویسی، تبلیغات یا نوشتن یک محتوای سئوشده نیست. کسانی که در حوزه خبر فعالیت می‌کنند باید صداقت را بر هر چیزی ترجیح دهند و به دنبال اطلاع‌رسانی دقیق و جامع به مخاطبان خود باشند.
