محققان سالیان زیادی است که به اهمیت تطابق و سازگاری داده ها پی برده اند و تحقیقات گسترده ای را در این زمینه شروع کرده اند . شفافیت داده ای (Data Transparency) می تواند در روزگاری که بحث داده های حجیم (Big Data) بسیار داغ گردیده است از اهمیت بیشتری برخوردار گردد .
امروزه جوامع بشری از داده های بسیاری در زندگی روزمره خود استفاده می برند . به همین دلیل اکثر مردم به دنبای شفافیت بیشتر در داده های مورد استفاده خود که در دستگاه های مختلف از آنها کمک می گیرند ، می باشند .
اطلاعات و داده ها نقش پررنگی را در زندگی های امروزی پیدا کرده اند از جمله می توان به داده های هواشناسی ، داده های جمعیتی و اقلیمی ، داده های ترافیکی ، داده های شغلی ، داده های بهداشت و سلامت ، اطلاعات محیط زیستی و … اشاره کرد . بسیار از این داده ها بر اقتصاد ، سیاست و زندگی عادی مردم تاثیر دارند . بنابراین ضرورت دارد تا شفافیت داده ای مورد توجه تمامی نهادهای دولتی و خصوصی قرار گیرد .
محققان معتقدند برای تامین شفافیت داده ای باید در شیوه های اشتراک گذاری تغییراتی بسیاری ایجاد شود . دانشمندان مدعی هستند که بایستی اطلاعات به سادگی در اختیار عموم قرار گیرد ، در حالی که امنیت و حریم خصوصی هیچ کسی مورد تهدید قرار نگیرد . شفافیت داده ای می تواند منجر به بازتولید علم شود و باعث بهبود تصمیم گیری ها در سطح خرد و کلان شود .
شفافیت داده ای و تاثیر آن بر تحقیقات
از طرفی دیگر ، یک محقق ممکن است زمان ، هزینه و تلاش زیادی را برای بهبود نتایج مطالعات خود انجام دهد . محققان معمولا مطالعات گسترده خود را بر روی داده های عمومی انتشار یافته توسط نهادهای مختلف انجام می دهند . یک محقق سعی می کند تا به مدل ثابت و مشخصی از روی این داده ها برسد . حال اگر این داده ها دارای ناسازگاری و یا خطا باشند می تواند مدل های استخراجی را نامعتبر سازند .
باید توجه داشت که اگر یک محقق بخواهد خود به استخراج داده های مورد نیازش بپردازد ، به زمان و هزینه زیادی احتیاج دارد و ممکن است نتواند داده های گسترده و عمومی را تهیه کند و دچار مشکل داده های محلی (داده های محدود) خواهد گردید .
نه تنها محققان و دانشمندان به دنبال دسترسی آسان به داده ها و شفافیت داده ای می باشند ، بلکه انتشار شفاف داده ها می تواند موجب افزایش اعتماد عمومی مردم شود . مردم زمانی که دلیل یک فرآیند را با آمار و اعداد مشاهده کنند ، بهتر می توانند در اجرای آن فرآیند به مسئولین کمک نمایند . شفافیت داده ای می تواند به مردم عادی در خرید یک محصول یا استفاده از یک سرویس خاص کمک زیادی را بنماید .
باید توجه داشت که شفافیت یک فرآیند کوتاه مدت نیست بلکه برای رسیدن به یک سطح مناسب از شفافیت اطلاعاتی باید این فرآیند را برای مدت های طولانی پیاده سازی و اجرا کرد .
سرویس های که میزبانی وب را برعهده دارند و منابع عظیم داده ای را در اختیار دارند ، می توانند برای شفافیت داده ای نقش مثبتی را ایفا کنند و بر روی نگرش و هنجارهای عمومی جامعه با استفاده مجدد از داده های استخراجی تاثیر بگذارند .
در بسیاری از کشورها سالیان زیادی است که بر اشتراک گذاری داده ها بدون هیچ گونه محدودیتی تاکید شده است . از جمله بسیاری از کتابخانه ها و دانشگاه ها منابع و دیتاست های خود را به طور عمومی در اختیار محققان ، سازمان ها و عموم مردم قرار می دهند . شفافیت در داده ها باعث می شود تا بهترین تصمیمات در بهترین زمان ها گرفته شود .
تهیه و گردآوری : مسعود معاونی
منبع : دانشگاه واشنگتن – مرکز تحقیقات زیست محیطی