پرسونا مخاطب (Audience Persona) یک نمای فرضی و حدودی از تعدادی مخاطب است که به طور شفاف ویژگیهای مورد علاقه آنان را مطرح مینماید و نیازهایی که مخاطبان یک پرسونای خاص به دنبال دستیابی به آن هستند برای مدیران، طراحان یا دیجیتال مارکترها معلوم میشود. به طور معمول یک پرسونا باید تعداد زیادی از مخاطبان را در برگیرد. به عبارتی دیگر ما برای یک نفر پرسونا در نظر نمیگیریم بلکه برای یک تعداد از افراد پرسونای مشخصی تعیین میکنیم. به عنوان مثال در یک سیستم آموزشی ما پرسونای معلم، دانشآموز، مدیر، اولیا و.. را داریم.
پرسونا مخاطب به مجموعهای از خصوصیات، علائق، تواناییها، نیازها، هنجارهای اجتماعی، تفکرات و رفتارها اشاره میکند. امروزه از پرسونا در حوزههای کاری مختلفی از جمله بازاریابی، تولید محتوا، ارتباط با مشتریان، مدلسازی کسب وکارها، جذب مخاطب و برندینگ استفاده میشود. شناخت شخصیت مخاطبان هر کسب و کاری میتواند در رشد وتوسعه آن بیزینس تاثیر بسزایی داشته باشد.
باید همواره به این نکته توجه داشته باشیم، مهم نیست که مالکان هر کسب و کاری چه میخواهند و به چه علاقه دارند، بلکه مهم این است که مشتری آن برند به چه چیزی علاقه دارد و به دنبال خرید چه محصولات/خدماتی میباشد.
نکات مهم در تعیین پرسونای مخاطب
هنگامیکه یک پرسونا طراحی میکنیم بایستی به یک سری از نکات توجه داشته باشیم تا بتوانیم در کارمان نتیجه بهتری بگیریم.در ادامه به برخی از این نکات اشاره میکنیم:
- پرسوناهای مختلف ممکن است بر اثر تغییر شرایط دچار تحول شوند.
- یک نفر میتواند در یک یا دو دسته پرسونا قرار بگیرد، هرچند بهتر است پرسوناها طوری طراحی شوند تا جامعیت و یکپارچگی در آنها رعایت شود.
- هر پرسونا بایستی تعداد قابل توجهی از مخاطبان را در برگیرد.
- پرسونا به تمامی جزئیات اشاره نمیکند بلکه یک رویه کلّی از افراد حاضر در آن پرسونا را توصیف میکند.
- شناسایی رسانهها، اینفلوئنسرها، علاقمندیها و… در افراد حاضر در هر پرسونا
- طراحی پرسشنامهها، مصاحبهها، نظرسنجی و.. به هدف بروزرسانی مستمر پرسونای مخاطبان.
- توجه به تفاوت موجود بین پرسونای مخاطب و پرسونای مشتری(مخاطب کسی است که به شما علاقمند شده در حالی که مشتری مرحله مخاطب بودن را طی کرده و حاضر شده به ازای خدمات شما وجهی را پرداخت نماید)
اهمیت پرسونای مخاطب در کسب و کارها
یک استارتآپ نوپا بایستی بتواند محصولات خود را براساس نیازهای بازار طراحی کند. برای اینکه از نیازهای بازار به شناخت درستی برسیم باید پرسونای مخاطبان هر کسب و کاری را بشناسیم. برای شناخت درست پرسونا مخاطب باید اطلاعات کاملی در زمینههای زیر درباره مخاطب داشته باشیم:
- جنسیت
- سن
- تحصیلات
- محل زندگی
- علاقمندیها
- فرمت محتوای مورد علاقه
- نیازهای مخاطب
- شغل ومهارتهای مخاطب
- میزان درآمد
- سرمایههای مادی ومعنوی مخاطب
- تیپ شخصیتی
- تفریحات مخاطب
- شناسایی افراد تاثیرگذار بر روی مخاطب
- شبکههای اجتماعی مورد علاقه
- تجهیزات کامپیوتری مورد استفاده(لپتاپ، تبلت، اسمارتفون و…)
طراحی دقیق پرسونا به بیزینسها کمک میکند تا نرخ تعامل با مشتریان خود را بهبود دهند و بتوانند آنها را ترغیب به خرید مجدد نمایند. توجه به الگوهای رفتاری، اهداف، مهارتها و عقاید مخاطبان باعث میشود تا محصول/خدمتی متناسب با نیاز آنها طراحی شود و فعالیتهای دیجیتال مارکتینگ به صورت کاملا هدفمند و مدوّن طراحی شود.
تعیین پرسونای مشتریان یک کسب وکار آنلاین
امروزه دیجیتال مارکتینگ نقشی فعال و بسیار گسترده در بین مشاغل مختلف پیدا کرده است. شناخت پرسونای مشتریان در کسب و کارهای آنلاین تا حدود زیادی پیچیدهتر از کسب و کارهای سنتی است. اگر مالک یک کسب و کار آنلاین هستیم باید گامهای زیر را برای شناسایی پرسوناهای مخاطبان خود برداریم:
- استفاده از تجربههای قبلی یا حتی رقبا در طراحی پرسوناها
- برگزاری نظرسنجی، مصاحبه یا توزیع پرسش نامههای اینترنتی در بین مخاطبان
- بررسی ترندهای روز و تحقیق بر روی کلمات کلیدی طلایی در هر کسب وکاری
- بررسی آمار گوگل آنالیتیکس و دیگر ابزارهای دیجیتال مارکتینگ به هدف شناسایی پرسونای کاربران و بهبود رویهها
- بررسی آمار شبکههای اجتماعی و شناسایی نقش اینفلوئنسرها بر روی کاربران هدف
- استفاده مستمر از تست A/B
- پاسخ به سئوالات زیر به هدف شناخت زوایای پنهان هر پرسونا
- who
- what
- why
- how
پرسونا مخاطب در بازاریابی محتوا
هماکنون بسیاری از کسب و کارهای آنلاین به دنبال استفاده از بازاریابی محتوایی برای جذب مخاطبان ارگانیک میباشند. در تولید محتوا نیز توجه به پرسونای مخاطبان از اهمیت بسیاری برخوردار است. زیرا که میتواند تولید محتوا را هدفمند نماید. شناخت این که هر پرسونایی به دنبال چه محتوایی میباشد، میتواند ایدههای جدیدی را به محتواسازان بدهد. تولید محتوا مورد علاقه مخاطب میتواند نرخ تعامل با محتوا، نرخ اشتراکگذاری محتوا و نرخ تبدیل را بهبود دهد و منجر به Call to Action شود.
و در پایان…
شناسایی درست پرسونا باعث میشود تا فرآیندهای تفکر طراحی به درستی انجام شود چرا که تعریف درستی از نیازهای مشتری و آنچه اومیخواهد وجود دارد. تعیین دقیق پرسونا به صاحبان کسب وکارها امکان خروج از پیلهای که به دور خود پیچیدهاند را میدهد. مدیران ارشد سازمانی با استفاده از دادهها و تجربیات قبلی و با الهام گرفتن از پرسوناهای مخاطبان، الگوهای جدید و کارآمدی برای درآمدزایی از کسب وکارشان طراحی میکنند.
