بازاریابی دیجیتال یا Digital Marketing به مجموعه فعالیتهای مرتبط با بازاریابی در فضای مجازی اطلاق میشود. با توسعه شبکه اینترنت، ضریب نفوذ آن در بین استفادهکنندگان به شدت افزایش یافت. بطوری که امروزه دیجیتال مارکتینگ و فروش محصول یا خدمات از طریق آن از شیوههای جدید در بین دیجیتال مارکترها (بازاریابهای آنلاین) محسوب میشود.
تعریف دیجیتال مارکتینگ
دیجیتال مارکتینگ را می توان استفاده از تمامی ابزارها و تجهیزات دیجیتالی برای بازاریابی محصولات و خدمات بر بستر اینترنت تعریف کرد. طبیعتا طبق این تعریف پیامکهای تبلیغاتی، سئو، SEM ، بازاریابی محتوا، بازاریابی شبکههای اجتماعی، ایمیل مارکتینگ و… را جزئی از بازاریابی آنلاین دانست.
یک دیجیتال مارکتر بایستی توانایی کار با تمامی ابزارهای حوزه بازاریابی دیجیتال را داشته باشد. امروزه بسیاری از کسب وکارهای سنتی برای توسعه کسب و کار خود به سراغ فضای آنلاین رفتهاند. دیجیتال مارکتینگ توانسته امکان رقابت با شرکتهای بزرگ را برای کسب و کارهای کوچک و خانگی فراهم آورد. در حال حاضر شبکههای اجتماعی بعنوان ابزاری مهم برای معرفی یک استارتآپ نوپا مطرح هستند.
یک موضوع جذاب دیگه: چگونه یک اینفلوئنسر موفق شویم؟
مزایای حضور در فضای دیجیتال
حضور در فضای مجازی میتواند مزایای بسیاری را برای کسب و کارها داشته باشد. در اینجا تنها به چند مورد مهم از این مزایا میپردازیم:
۱- شناخت هدفمند مخاطب
برخلاف کسب و کارهای سنتی، در فضای آنلاین میتوان مخاطب هدفمند بدست آورد. همچنین رفتار مخاطب را با سنجههای مشخصی تحلیل کرد و پیام مناسب با هر دسته از مخاطبان را به سوی آنها ارسال کرد.
۲- آنالیز آمار و اطلاعات
در فضای مجازی میتوان شاخصهای مختلفی را برای رشد کسب و کارها تعریف کرد. سنجش این KPI ها بسادگی امکانپذیر است. آنالیز اطلاعات میتواند موجب رشد سریعتر کسب و کارها شود. هک رشد مفهومی است که برپایه مهندسی داده در استارتآپها ایجاد گردیده است.
هک رشد چیست و چگونه میتواند موجب رشد یک کسب و کار شود؟
۳- آگاهی از موقعیت افراد تا علایق و شرایط آنها
با کمک دادههای حجیم جمعآوری شده از مشتریان در سطح وب میتوان بهراحتی از موقعیت مکانی، علایق و انتخابهای مشتریان آگاه شد. پیشبینیهای دقیقی که از نیاز مشتریان صورت میپذیرد، امکان تحلیل بازار، رقبا و انواع محصولات را به دیجیتال مارکترها میدهد.
۴- برندسازی آسان
با کمک بازاریابی آنلاین به راحتی میتوان فرآیند برندینگ را پیش برد. کاهش هزینهها برای برندسازی، افزایش اعتماد مشتریان، هدفمند دیده شدن توسط مخاطبان و … از جمله مزایای برندسازی آنلاین میباشد.
تاثیر برندسازی بر حضور قدرتمند در بین رقبا
مخاطب شناسی در دیجیتال مارکتینگ
بازاریابی دیجیتال، دانش و هنری است که با کمک آن میتوان یک ارزش را کشف، خلق و ارائه کرد. این ارزش با هدف تامین نیازهای بازار هدف همزمان با کسب سود ایجاد میشود.
تقریبا هر استارتآپ شکست خوردهای یک محصول برای ارائه دارد، امّا آنچه در استارتاپها به سختی پیدا میشود مشتری است. از همینرو است که مخاطب شناسی در دیجیتال مارکتینگ از اهمیت بسیاری برخوردار است. با شناخت درست از مخاطبان میتوان:
- مشکلات محصول را برطرف کرد.
- اعتبارسنجی درستی از محصول داشت.
- به درآمدزایی قابلتوجهی دست یافت.
- بازاریابی را می#توان خون رگهای یک پروژه دانست.
تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال
هر چند که تفاوت این دو نوع بازاریابی برای همه مشخص میباشد، امّا بصورت موردی چند مورد مهم از تفاوت این دو نوع بازاریابی را مطرح می کنیم:
- در بازاریابی سنتی با افراد و گروههای محدود (افراد محلی) مواجهایم، این در حالی است که در بازاریابی آنلاین با گروههای مختلف و جامعه هدف بسیار بزرگی (افراد تمام جهان) مواجهایم.
- در بازاریابی سنتی برپایه ارتباطات فیزیکی پیش میرویم، اما در بازاریابی دیجیتال ارتباطات مجازی بر پایه دیالوگهای متنی یا صوتی شکل میگیرند.
- در بازاریابی سنتی با اطلاعات محدود مواجهایم، امّا بازاریابی آنلاین برپایه اطلاعات حجیم (big data) جمعآوری شده از محیط شکل میگیرد.
- معمولا در بازاریابی سنتی اممکان ردیابی و پیگیری مشتریان بسادگی امکانپذیر نیست، این در حالی است که بازاریابی آنلان کاملا Traceable میباشد.
نقش بازاریابی دهان به دهان در فضای مجازی
انواع کانالهای فروش در بازاریابیهای آنلاین
برای فروش یک کالا در فضای آنلاین از کانالهای مختلفی استفاده میشود. این کانالها عبارتند از :
- مستقیم (Direct) : افرادی که بصورت مستقیم به سراغ یک بیزینس میآیند.
- ارجاع (Referal) : افرادی که از طرق مختلفی به یک برند ارجاع داده میشوند.
- جستجو (Search) : دست یابی افراد از طریق موتورهای جستجو (SEO & SEM)
- رسانههای اجتماعی(Social Media) : رسیدن به یک محصول یا برند از طریق رسانههای اجتماعی یا بطور اختصاصی شبکههای اجتماعی(Social Network)
- ایمیل (خبرنامه یا Email Marketing ) : بسیاری از مشتریان بوسیله ایمیلهای دریافتی ار سوی کسب و کارها با آنها آشنا میشوند.
- نمایش تبلیغات (Display) : تبلیغ یک ابزار مناسب برای دیجیتال مارکترها بوده و خواهد بود. تبلیغات کلیکی(PPC)، بنری، رپورتاژ آگهی و … ابزاری برای بهتر دیده شدن یک برند میباشند.
بازاریابی برونگرا در مقابل بازاریابی درونگرا
در دیجیتال مارکتینگ همواره شاهد دو مفهوم بازاریابی درونگرا (inbound marketing) و بازاریابی برونگرا (outbound marketing) هستیم. در ادامه به ویژگیهای این دو نوع از بازاریابی می پردازیم:
بازاریابی درونگرا
- ارتباط یک طرفه
- ارائه محتواهای تبلیغاتی
- کنترل فرآیندها توسط فروشنده
- بازاریابی ناآگاهانه(غیرهدفمند)
- پیداکردن مشتری توسط فروشنده
بازاریابی برونگرا
- ارتباط دوطرفه
- ارائه محتواهای آموزشی
- کنترل فرآیندها توسط خریدار
- بازاریابی آگاهانه(هدفمند)
- پیدا کردن فروشنده توسط مشتری
بررسی انواع شیوههای بازاریابی از لحظ درونگرا یا برونگرا بودن
- تبلیغات PPC : (برونگرا)
- تبیغات گوگل(Adwords) : (درونگرا)
- سئو : (درونگرا)
- تبلیغات در کانالهای تلگرام : (برونگرا)
- دریافت ورودی مستقیم در سایت یا شبکه های اجتماعی : (درونگرا)
- خبرنامه ایمیلی : (درونگرا)
- ایمیل مارکتینگ : (برونگرا)
نگاهی به قیف بازاریابی دیجیتال
هر کسب و کاری برای خود اهدافی را تعیین میکند. کسب و کارها برای رسدن به این اهداف یک دامنه از مشتریان را برای خد متصور میشوند. آنها سعی میکنند مخاطبان خود را تبدیل به مشتریان وفادار نمایند. امّا آنچه مسلم است در هر مرحله عدّهای از مخاطبان به دلایل مختلفی ریزش میکنند و تنها تعداد محدودی به عنوان مشتری نهایی از قیف بازاریابی خارج میشوند.
هنر یک دیجیتال مارکتر این است که خروجی قیف بازاریابی خود را بهبود دهد و تعداد مشتری بیشتری را برای کسب و کارش جذب نماید. یک قیف بازاریابی ۶ گام اساسی زیر را درون خود دارد:
- آگاه شدن(Awareness) : در این مرحله مشتری از طرق مختلف با یک کسب و کار آشنا میشود.
- ایجاد علاقمندی(Interest) : مشتری به موضوع یک کسب و کار، محصولات یا خدمات یک برند علاقمند میشود.
- توجه(Consideration) : مخاطب توجه خاصی به یک برند یا محصول مییابد. بطوری که پیوسته سایت یا شبکههای اجتماعی آن برند را دنبال میکند.
- قصد خرید(Intent) : مخاطب تحقیقات مختلفی را برای خرید محصول یا خدمت از آن برند انجام میدهد.
- ارزیابی(Evaluation) : مخاطب جوانب مختلف را ارزیابی میکند و انگیزههای لازم را برای خرید در درون خود ایجاد میکند.
- خرید(Purchase) : نهایتا مشتری در این مرحله اقدام به خرید مینماید.
نقش محتوا برروی قیف بازاریابی
یک قیف بازاریابی می تواند با کمک محتوا دامنه گستردهتری از مشتریان را به خود اختصاص دهد. بدون شک محتوا یکی از کلیدیترین ابزارها برای موفقیت در دیجیتال مارکتینگ بوده و خواهد بود. محتوا میتواند در کشف مشتریان جدید، جلب توجه آنان به سوی محصولات، تبدیل مخاطبان به مشتری و نکهداری مشتریان تاثیر داشته باشد.
محتوای خوب میتواند میزان فروش را به شدت تغییر دهد و سایز قیف بازاریابی را افزایش دهد. در محتواسازی بایستی با حوصله به سئوالات کاربران پاسخ داد و اعتماد آنها را بدست آورد. ایجاد علاقمندی با کمک محتوا به سادگی امکانپذیر است.
۴۰ نکته کلیدی در وبلاگنویسی و تولیدمحتوا
انواع رولهای مطرح در دیجیتال مارکتینگ
در دیجیتال مارکتینگ شاهد انواع نقشهای مختلف هستیم. برای موفقیت در صنعت بازاریابی آنلاین بایستی با این نقشها و وظایف هرکدام آشنا باشیم. استفاده درست از این نقشها باعث تقویت احتمال موفقیت در کسب و کارها میشود. در ادامه با ما باشید تا این نقشها را بررسی کنیم:
۱- مدیر دیجیتال مارکتینگ
چنین مدیری به تعیین استراتژیها، برنامهریزیهای کلی، راهاندازی کمپینها، پیداکردن بهترین کانالها برای جذب مشتری میپردازد.
۲- مدیر سئو
مدیریت بودجه وتعیین ROI (نرخ بازگشت سرمایه) در بخش سئو، افزایش ترافیک و ورودی از گوگل، تحقیق برروی کلیدواژههای با ارزش، افزایش رنک و اعتبار وبسایت، تحلیل و تحقیق در مورد رقبا از وظایف یک مدیر سئو میباشد.
۳- متخصص بازاریابی شبکههای اجتماعی
یک Social Network Management وظیفه برندسازی، تولید سرنخهای بازاریابی، تعامل با مخاطبان، تولید محتوای مرتبط با برند را برعهده دارد.
۴- بهبود دهنده نرخ تعامل
چنین شخصی وظیفه بهبود نرخ تبدیل، ایجاد لندینگ پیج، بهینهسازی صفحاتو بهینهسازی قیف بازاریابی را برعهده دارد.
۵- مدیر بازاریابی محتوا
تولید، ویرایش و بهبود محتوای متناسب با مخاطب، تعیین استراتژیها، ساختار و دسته بندی محتواها، بهبود نرخ تعامل، تولید و بهبود سنجههای مرتبط با محتوا از وظایف یک Content Marketing Management میباشد.
۶- مدیر آنالیتیکس
یک مدیر آنالیتیکس باید بتواند اهداف سازمان، درست کردن داشبورد گوگل، تبدیل دادههای خشک به نمودارهای قابل درک و … را به خوبی انجام دهد.
ابزارهای مطرح در بازاریابی آنلاین
در این بخش به معرفی مهمترین ابزارهایی که یک دیجیتال مارکتر برای موفقیت در کارش باید از آنها استفاده کند میپردازیم:
- گوگل آنالیتیکس
- سرچ کنسول(وبمستر تو.لز)
- HotJar (برای تحلیل رفتار کاربر)
- Mailelite (برای ارسال انبوه ایمیل)
- ZoHo CRM (مدیریت ارتباط با مشتری)
- افزونه yoast در وردپرس برای سئو آنپیج
- الکسا و آمار آن
- Similaweb
- ابزارهای بکلینک گرفتن نظیر ahref.com
باید توجه داشت که دیجیتال مارکتینگ از آن جهت مهم است که میتوان با کمک ابزارهای آن بر روی کاربران هدفگذاری (Target) کرد. با کمک محتوا و تعامل میتوان ارتباط با مشتریان برقرار کرد و با کمی خلاقیت، مشتریان را به علاقمندان همیشگی تبدیل کرد.