شتابدهنده ، مرکزی است که به کمک استارت‌آپ ها می‌آید تا تیم‌ها و صاحبان ایده‌ها بتوانند با دغدغه کمتری به رشد خود ادامه دهند، سرمایه‌گذار جذب کنند و بتوانند در بازار رقابتی مجالی برای رشد پیدا کنند.
شتابدهنده ها(Accelerator) سعی می‌کنند تا کسب و کارهای نوپا را رشددهی کنند و از اولین مراحل ایجاد یک تیم استارت‌آپی تا ایجاد محصول و ورود به بازار و جذب سرمایه‌گذار در کنار تیم باقی بمانند و با حمایت و ارائه خدمات منتورینگ، شرایط رشد بیشتر برای یک استارت‌آپ را فراهم آورند.
واژه نامه استارتاپی؛ آشنایی با مفاهیم کلیدی در استارتاپ ها
خدمات شتابدهنده ها به استارت‌آپ ها
شتابدهنده‌های مختلف با توجه به مکانیزم‌ها و فلسفه وجودی‌شان، خدمات متنوعی را به کسب و کارها ارائه می‌کنند. امّا خدمات زیر به عنوان عمومی‌ترین سرویس‌های یک شتابدهنده به استارتاپ‌ها محسوب می‌شود:
- ارائه خدمات مشاوره و مربی‌گری(Mentorship)
- تامین فضای کار اشتراکی
- ارائه حمایت مالی و جذب سرمایه‌گذار جسورانه
- شبکه‌سازی ومعرفی استارت‌آپ به اکوسیستم‌های کسب و کاری
- تامین زیرساخت‌ها و تجهیزات آزمایشگاهی
شتابدهنده برای پذیرفتن یک ایده مراحل خاصی را در نظر می‌گیرند که در ادامه به بررسی این مراحل می‌پردازیم.
فرآیندهای پذیرش در شتابدهنده ها
شتابدهنده ها برای اینکه بتوانند از استارت‌آپ های نوپا حمایت کنند شرایط خاصی را دارند زیرا که منابع مالی و انسانی آن‌ها به شدت محدود می‌باشد. شتابدهنده‌ها سعی می‌کنند روی ایده‌ها سرمایه‌گذاری کنند که شانس بیشتری برای موفقیت دارند و در بازار به آن‌ها یک رغبت نسبی وجود داشته باشد.
۱- گزینش و داوری
در این مرحله شتابدهنده‌ها یک فراخوان عمومی برای پذیرش ایده‌های جدید به علاقمندان ارائه می‌دهند و از بین ایده‌های دریافتی بهترین ایده‌ها را گزینش می‌کنند. معمولا شتابدهنده‌ها در انتخاب یک ایده به موارد زیر توجه دارند:
- هم‌سو بودن ایده با اهداف کلی شتابدهنده
- علاقمندی بازار به آن ایده و امکان توسعه آن ایده
- امکان تامین نیازمندی‌های و ریرساخت‌های مورد نیز برای آن ایده توسط شتابدهنده
- وجود یک تیم کارآمد برای پیاده‌سازی ایده
- انعطاف‌پذیری، تکرارپذیری و مقیاس‌پذیر بودن ایده
بسیاری از شتابدهنده‌ها، صاحبان ایده‌های مختلف به همراه تیم‌شان را دعوت می‌کنند تا در یک ارائه آسانسوری به دفاع از ایده و راهکار مدنظرشان بپردازند. در این جلسه معمولا داوران، منتورها، مشاوران و حتی سرمایه‌گذاران حضور دارند. شتابدهنده‌ها سعی می‌کنند بطور دقیق تیم‌ها را ارزیابی کنند و بهترین ایده‌هایی را انتخاب کنند که دارای یک تیم کارآمد برای پیاده‌سازی ایده باشند.
۲- پرورش ایده
یک شتابدهنده سعی می‌کند با تامین فضای کار، زیرساخت‌های ضروری و ارائه خدمات منتورینگ به رشد یک استارت‌آپ کمک نماید.
۳- شبکه‌سازی
شتابدهنده‌ها همزمان با مراحل رشد یک استارت‌آپ سعی می‌کنند تا ارتباطاتی را برای یک کسب و کار ایجاد کنند. تسهیل ارتباطات بین مراکز دولتی، صاحبان ایده، سرمایه‌گذاران و دیگر عوامل موثر در اکوسیستم استارتاپی از مهمترین وظایف یک شتابدهنده می‌باشد.
۴- جذب سرمایه
یک استارت‌آپ برای رشد و تکامل خود نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. شتابدهنده سعی می‌کند با شناسایی سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر و معرفی آن‌ها به استارتاپ‌ها امکان جذب سرمایه برای تیم‌هایی که در مراحل رشد هستند را فراهم آورند.
۱۲ نکته ضروری در راه اندازی یک استارتاپ
مراحل حضور یک استارت‌آپ در شتابدهنده
یک استارت‌آپ بطور کلی سه مرحله زیر را در یک شتابدهنده می‌گذراند:
۱- مرحله پیش شتابدهی(warm up)
این مرحله معمولا در یک بازه سه ماهه اتفاق می‌افتد واستارتاپ در محل شتابدهنده مستقر می‌شود. نمونه اولیه از محصول یا خدمات استارتاپ به جامعه کوچکی از بازار هدف عرضه می‌شود. هدف این مرحله سنجش سلیقه مشتریان و ظرفیت تیم استارتاپی می‌باشد.
معمولا در این مرحله با تغییرات زیاد در تیم استارتاپی و حتی ایده همرا می‌باشد و استارت‌آپ ها سعی می‌کنند شرایط خود را با بازار تطبیق دهند و ایرادات خود را برطرف کنند.
۲- مرحله شتابدهی(stretch)
این مرحله بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد. در این فاز شتابدهنده به طور جدّی‌تری خدمات زیرساختی را به استارتاپ‌ها ارائه می‌دهد. معمولا سرمایه اولیه مورد نیاز یک استارت‌آپ در این مرحله توسط شتابدهنده به تیم استارتاپی تزریق می‌شود.
خدمات مشاوره‌ای و حقوقی، توسعه بازار، کنترل پروژه و فرآیندها و.. از جمله مهمترین موضوعاتی هستند که در این مرحله به شدت مورد توجه قرار می‌گیرند.
۳- مرحله پساشتابدهی(work out)
در این مرحله یک استارت‌آپ به مقدار کافی قدرتمند شده است. امّا هنوز برای ادامه حیات خود نیاز به کمک‌های یک شتابدهنده دارد. معمولا جذب سرمایه‌گذار و افزایش فروش در این مرحله اتفاق می‌افتد. شتابدهنده‌ها سعی می‌کنند تا با ارائه راهکارهایی بازدهی استارتاپ‌ها را افزایش داده و ایرادات موجود در کار را برطرف نمایند.
موضوعات کلیدی برای رشد استارتاپ‌ها بعد از جذب سرمایه گذار
لیستی از شتابدهنده‌های مطرح در شهر مشهد
در این بخش به معرفی چند شتابدهنده مطرح در شهر مشهد می پردازیم تا علاقمندان به راه‌اندازی استارت‌آپ بتوانند از آن‌ها استفاده کنند.
۱- شتابدهنده فردوسی
شتابدهنده کسب‌وکار فردوسی که اولین شتابدهنده دانش‌بنیان شرق کشور است،حوزه‌های فعالیت این شتابدهنده عبارتند از:
- اطلاع‌‌‌رسانی و رسانه‌های جدید
- بازی و سرگرمی
- بازاریابی محتوا
- خدمات شهری و گردشگری
فرآیندهای شتابدهی، شتایدهنده فردوسی به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا استارتاپ‌هایی که بصورت تیمی عمل کرده و توانسته‌اند محصول اولیه خود را بسازند، به مجموعه‌هایی سرمایه‌پذیر معرفی شوند تا رشد چشمگیری را تجربه کرده و با جذب سرمایه کسب‌وکار خود را توسعه دهند. پس از برگزاری شش دوره کشف (پیش شتابدهی) و سه دوره شتابدهی، اکنون با همکاری شهرداری مشهد، شتابدهنده فردوسی در حال راه‌اندازی اولین کارخانه نوآوری شرق کشور در مشهد می‌باشد.
۲- شتابدهنده گرین تک
با حضور وزیر جوان دولت، دکتر آذری جهرمی، شتابدهنده گرین تک اولین روز کاری خود را در سال ۱۳۹۷ شروع کرد. شروعی که پشتوانه آن ۲۹ سال تجربه هلدینگ دانش بنیان گرین وب و همکاری نخبگان کارآفرینی و فناوری اطلاعات کشور بود. گرین تک با مساحتی به وسعت ۱۰۰۰ متر در یکی از نقاط کانونی شهر مشهد، پذیرای سرمایه گذاران و استارتاپ ها می‌باشد.
Tech Hub، Dev School، UX Lab، Export Center، VC Network، Quality Assurance شش بخش اصلی این شتابدهنده، در واقع ایستگاه هایی هستند در یک سفر لذت بخش سفری پر از یادگیری و رشد برای استارتاپ ها و سرمایه گذاران.
۳- شتابدهنده سانباپلاس
هدف اصلی فراشتابدهنده سانباپلاس ارائه کلیه خدمات و امکانات در راستای تبدیل ایده به محصول (شامل خدمات آموزشی ، مشاوره ای ، منتورشیپ ، کوچینگ ، نمونه سازی ، سرمایه گذاری و…) به شرح زیر می باشد. این شتابدهنده در حوزه‌های زیر فعال است:
- معادن
- کشاورزی
- کم‌آبی
- آلودگی هوا
- صنعت و خدمات مالی
۴- شتابدهنده هاوش
شتابدهنده هاوش در فروردین سال ۱۳۹۸ در حوزه فناوری‌های فرهنگی و صنایع خلاق در فاز یک خود شروع به کار کرده است. این مجموعه با در اختیار داشتن متخصصان و مشاوران مجرب فضای آرام با دسترسی به امکانات مورد نیاز باعث به وجود آمدن شرایط متفاوت و خاص شده است.
شتابدهنده هاوش یک ساختار منسجم در جهت حمایت و توسعه کارآفرینی فناورانه و نوآورانه است که با هدف تقویت زیست‌بوم استارتاپی منطقه و توانمندسازی در حوزه صنایع خلاق ایجاد شده است. زمینه‌های فعالیت هاوش در حوزه تخصصی صنایع خلاق که مشتمل بر ۱۴ صنعت مبتنی بر هنر می‌باشد.
۵- شتابدهنده ماموت
شتابدهنده ماموت با تکیه بر خلاقیت و کار گروهی سعی بر خلق آثار ارزشمند در زمینه فناوری اطلاعات، دیجیتال مارکتینگ، طراحی گرافیکی و معماری دارد. ماموت نیاز تیم‌ها را کشف کرده و با ایجاد مدلی جدید برای کسب کارها راه رسیدن به اهدافشان را شفاف و آسان می گرداند.
۶- مرکز نوآوری شهرداری مشهد
با توجه به چشم انداز بیست ساله توسعه کشور که به دست آوردن جایگاه نخست در منطقه را برای کشور هدف قرار داده و در راستای قوانین توسعه کشور که بر اقتصاد شهری و توسعه فناوری های موردنیاز برای مدیریت شهری همراه با اقتصاد دانایی محور تأکید شده است، شورای اسلامی شهر و شهرداری مشهد، موضوع پایه گذاری مرکز نوآوری شهری را برای تحقق اهداف چشم انداز شهر، کمک به ایجاد شهری دانا و هوشمند، ارتقای بهره وری در سرمایه گذاری های لازم با هم پیوندی عناصر موجود برای توسعه اقتصاد دانش بنیان، ارتقای جایگاه عناصر فعال در حوزه دانایی در جایگاه ملی و بین المللی شهر مشهد، ایجاد شرایط هم افزایی و رقابت سازنده، جذب و حفظ سرمایه های انسانی خلاق و شایسته و ایجاد اشتغال ارزش افزا در برنامه های کلان و اساسی خود لحاظ کرده است.
نقش شتابدهنده‌ها در رشد استارت‌آپ ها
شتابدهنده‌ها با آموزش، منتورینگ و تامین مالی از استارتاپ‌ها حمایت می‌کنند. این خدمات به ظاهر ساده نقش بسیاری در موفقیت یک کسب وکار دارد. زیرا دیگر نیازی نیست بنیان‌گذاران یک استارتاپ بسیاری از مسائل را به صورت شخصی تجربه کنند و هزینه‌های زیادی را بابت این تجربه کردن پرداخت کنند.
اگر قصد راه‌اندازی یک کسب و کار تازه را داریم، بهتر است از خدمات مشاوره‌ای و آموزشی شتابدهنده‌ها استفاده کنیم تا بتوانیم رشد سریعتری را تجربه کنیم.
