بازاریابی (Marketing )را می‌توان دانش، هنر کشف، خلق و ارائه یک ارزش دانست که بازار به آن نیازمند است و هدف از انجام آن کسب سود می‌باشد. با کمک بازاریابی می‌توان نیازها و خواسته‌های تامین نشده را تشخیص داد و با توجه به این تقاضاها محصولات یا خدمات مناسبی را طراحی و ترویج کرد.
آشنایی با انواع تعاریف بازاریابی
- بازاریابی یعنی انجام فعالیت‌هایی مثل خرید و فروش کالا، حمل و نقل و انبار کردن آن
- بازاریابی به مجموعه‌ایی از فعالیت‌های بازرگانی اطلاق می‌شود که جریان کالا یا خدمات را از تولیدکننده تا مصرف‌کننده نهایی هدایت می‌کند.
- بازاریابی عبارتست از فرآیندی که طی آن افراد و گروه‌ها، از طریق تولید و مبادله کالا وکسب سود، خواسته‌ها و نیازهای خود را تامین می‌کنند.
- بازاریابی به معنای طیف وسیعی از فعالیت‌های تحقیقاتی، طراحی، تدارک، تولید، بیمه، کنترل کیفیت، انبارداری، آماده‌سازی برای مصرف، تعیین قیمت، تعیین عوامل فروش، شناسایی مشتری، بسته‌بندی، فروش و خدمات پس از فروش است به طوری که توزیع و انتقال کالا به مصرف‌کنندگان دور و نزدیک را تسهیل کند.
- مارکتینگ را می‌توان بازارشناسی، بازاریابی، بازارسازی، بازار گرمی و بازارداری دانست.
آشنایی با روانشناسی رنگ‌ها در بازاریابی
تعریف بازار
بازار را می‌توان مجموعه‌ایی از خریداران و فروشندگان دانست که به دنبال کسب منفعت و برطرف‌کردن نیازهایشان می‌باشند. دادو ستد در بازار باید دارای سه ویژگی زیر باشد:
- علاقمند به خرید محصول یا خدمت باشند.
- درآمد لازم وکافی برای خرید محصولات را داشته باشند.
- دسترسی به فروشندگان آن خدمت یا محصول وجود داشته باشد.
بازارها می‌توانند رقابتی، انحصاری یا ترکیبی از هر دو باشند.
- در بازارهای رقابتی اطلاعات در اختیار همه اقشار قرار دارد و معمولا همه موسسات از سود معمول و متعارفی برخوردار می‌شوند.
- در بازارهای انحصاری معمولا یک فروشنده یا تولیدکننده امتیاز انحصاری عرضه یک محصول را در اختیار دارد و سود بیش از اندازه‌ای را کسب می‌کند.
- در بازارهای ترکیبی که شباهت زیادی به بازارهای امروزی دارد، معمولا عرضه‌کنندگان گوناگونی وجود دارند که البتّه ممکن است برخی از عرضه‌کنندگان سهم بیشتری از بازار را در اختیار داشته باشند.
اهداف مارکتینگ
در محیط بازار باید تصمیماتی اتخاذ شود تا یک شرکت یا سازمان بیشترین انتفاع را ببرد. از همین‌رو می‌توان اهداف زیر را مهمترین اهداف مارکتینگ دانست:
- به حداکثر رساندن سطح مصرف
- به حداکثر رساندن رضایت مصرف کننده
- به حداکثر رساندن حق انتخاب
- به حداکثر رساندن کیفیت زندگی
انواع استراتژی‌های مطرح در مارکتینگ
استراتژی یک چشم‌انداز بلندمدّت در یک سازمان می‌باشد. با کمک استراتژی می‌توان برنامه‌ها را به درستی اجرا کرد. در ادامه به معرفی سه استراتژی در بازاریابی می‌پردازیم:
۱- بازاریابی یکسان
شرکت‌هایی که از این روش مارکتینگ استفاده می‌کنند بدون در نظرگرفتن تفاوت بخش‌های مختلف بازار، کالا یا کالاهای تولیدی خود را در سطح وسیعی برای همه آن‌ها به طور یکسان عرضه می‌کنند.
۲- استراتژی بازاریابی متفاوت
موسسات با به کارگیری این روش تعداد معین و مشخصی از بازارهای هدف را انتخاب می‌کنند و برای هریک از آن‌ها محصولات مناسب با خواسته‌ها و انتظارات آنان تولید و عرضه می‌کنند.
۳- استراتژی مارکتینگ متمرکز
این روش برای شرکت‌های تازه تاسیس و کوچک که دارای منابع و امکانات محدودتری هستند، ایده‌آل است. با اتخاذ این استراتژی، یک شرکت به جای این که به دنبال یک سهم کوچک از یک بازار بزرگ باشد تلاش می‌کند سهم نسبتا بزرگی از یک یا چند بازار کوچک را تصاحب کند.
آشنایی با ۵۱ اصطلاح پرکاربرد در بازاریابی
نقش خلاقیت در بازاریابی
خلاقیت، عبارت است از به کارگیری توانایی‌های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا یک مفهوم جدید. در ادامه انواع تعاریف از خلاقیت را مشاهده می‌کنید:
- خلاقیت عبارت است از تکامل بخشیدن به دیدگاه‌های بدیع و تخیّلی درباره موقعیت‌های مختلف
- خلاقیت عبارت است از توانایی دیدن(آگاه بودن) و پاسخ دادن
- حل مسئله به طریق مفید و بدیع
- خلاقیت یعنی توانایی ربط ووصل موضوعات در هر حوزه و زمینه‌ای
درباره تفاوت میان خلاقیت و نوآوری باید بگوییم که خلاقیت یعنی ارائه چیزی نو، در حالی که نوآوری به معنی کاربرد همان چیز نو ایجاد شده می‌باشد.
راه‌هایی برای خلاقیت و نوآوری در مارکتینگ
- تولید محصولات یا ارائه خدماتی که در بازار کمیاب شده‌اند.
- تولید کالاها و خدمات غیرکمیاب با روش‌های نوین و امتیازات بیشتر
- تولید کالاها و خدمات جدید و بی سابقه
چگونه خلاق شویم و خلاقیت خود را بروز دهیم؟
سئوالات مهم برای کشف نیاز مشتریان در مارکتینگ
- مصرف‌کنندگان محصولات ما چه کسانی هستند؟
- افراد در بازار به دنبال خرید چه محصولی هستند؟
- مصرف‌کنندگان در بازار، به چه هدفی یا اهدافی کالایی را می‌خرند؟
- عملیات خرید مصرف‌کنندگان چگونه است و آن‌ها به چه روشی اقدام به خرید می‌کنند؟
- افراد چه موقع و در چه موقعیت‌هایی در بازار اقدام به خرید می‌کنند؟
- مصرف‌کنندگان در بازار از مجا و کدام فروشگاه بیشتر خرید می‌کنند؟ به چه دلیلی؟
- و..
تحقیقات در بازاریابی
تحقیقات بازاریابی، روشی است عینی و سیستماتیک به منظور جمع‌آوری، طبقه بندی و آنالیز اطلاعات برای فرآیند تصمیم‌گیری مدیران در بازاریابی.
اجزای تحقیقات بازاریابی عبارتند از:
- شناسایی و تعیین فرصت‌ها و مشکلات بازاریابی
- ایجاد، بهبود و ارزیابی فعالیت‌های بازاریابی
- نظارت بر کارآیی فعالیت‌های بازاریابی و درک بهتر فرآیندهای بازاریابی
آشنایی با روایتگری در بازاریابی
معرفی زیرسیستم‌های بازاریابی
مارکتینگ یک سیستم بزرگ محسوب می‌شود که دارای انواع زیر سیستم‌ها می‌باشد، ۴ زیرسیستم بازاریابی عبارتند از:
۱- سیستم اطلاعات بازاریابی
این سیستم با جمع‌آوری، طبقه‌بندی، تلخیص و تجزیه و تحلیل اطلاعات، برنامه‌ریزان و کلیّه مدیران استراتژیک شرکت را در امر برنامه‌ریزی بهینه و کنترل عملیات بازاریابی یاری می‌نماید.
۲- سیستم برنامه‌ریزی بازاریابی
این سیستم با تهیه برنامه‌های بلندمدت و برنامه‌های کوتاه مدت مدیران را مورد حمایت و پشتیبانی قرار می‌دهد. یعنی با در نظر گرفتن امکانات و منابع موسسه از یک طرف و واقعیت‌های بازار از طرف دیگر، اهداف شرکت را تعیین نموده و خط مشی‌های لازم را مشخص می‌کند.
۳- سیستم سازمانی بازاریابی
این سیستم نیز با طراحی ساختارهای سازمانی مناسب برای موسسات، آن‌ها را در استفاده بهتر از امکانات موجود و فرصت‌های پیش‌رو کمک می‌نماید. به طوری که موسسات برنامه‌هایشان را به بهترین شکل اجرا می‌کنند و خود را با شرایط تجاری، اقتصادی، مالی، جغرافیایی، تکنولوژیکی و سایر متغییرهای محیطی تطبیق دهند.
۴- سیستم کنترل بازاریابی
این سیستم از طریق نظارت و بررسی مستمر فعالیت‌های بخش بازاریابی، به ارزیابی و مقایسه نتایج کسب شده می‌پردازد و سعی می‌کند گزارشات جامعی را به مدیران ارائه کند. پیدا کردن نقاط قوت و ضعف برنامه‌های بازاریابی و شناخت نارسایی‌ها از مهمترین وظایف این سیستم می‌باشد.